Hệ thống cấp nước là một trong những cơ sở hạ tầng quan trọng và cần thiết đối với cuộc sống con người cũng như sự phát triển kinh tế, xã hội. Vậy cụ thể hệ thống cấp thoát nước là gì? Các thiết bị cần cho hệ thống này? Trong bài viết dưới đây chúng tôi sẽ giới thiệu chi tiết, cùng tìm hiểu nhé.
Tìm hiểu về hệ thống cấp nước
Như chúng ta đã biết, hệ thống cấp nước được thiết kế để cung cấp nguồn nước sạch, an toàn cho các khu dân cư, các công trình công cộng và các hoạt động sản xuất. Cụ thể, đây là hệ thống kỹ thuật bao gồm các công trình, thiết bị và đường ống với nhiệm vụ lấy nước từ các nguồn nước như hồ, sông, giếng khoan. Và đưa nước đến đến phục vụ nhu cầu cho người dùng.
Về cơ bản, một hệ thống cấp thoát nước sẽ bao gồm các công đoạn chính đó là lấy nước, xử lý nước, lưu trữ nước và phân phối nước đến các nơi cần sử dụng. Trong đó khâu xử lý nước sẽ quan trọng nhất gồm các quy trình khử trùng, loại bỏ tạp chất và các hợp chất độc hại. Mục đích để đảm bảo lượng nước phân phối an toàn cho sức khỏe con người.
Vai trò vô cùng quan trọng trong việc cung cấp nước sạch cho các hoạt động sản xuất, nông nghiệp, thương mại, hỗ trợ phát triển kinh tế, xã hội. Từ đó góp phần bảo vệ môi trường, đảm bảo an ninh lương thực, tăng cường sức khỏe cộng đồng và tạo động lực cho sự phát triển bền vững của địa phương và quốc gia.
Sơ đồ hệ thống cấp nước
Dưới đây là sơ đồ hệ thống cấp nước chung được sử dụng trong hầu hết các hệ thống, công trình:
Về cơ bản, trong sơ đồ thiết kế của một hệ thống cấp nước sẽ bao gồm các công đoạn, thiết bị như sau:
- Nhà máy xử lý nước: là nơi nước được lọc và xử lý để đảm bảo chất lượng nước được sử dụng an toàn và đáp ứng các tiêu chuẩn về sinh hoạt, sản xuất, công nghiệp.
- Hệ thống đường ống: dẫn nước từ nhà máy xử lý đến các khu vực sử dụng nước, bao gồm cả đường ống lớn (dẫn nước từ nhà máy đến các khu vực lớn) và đường ống nhỏ (dẫn nước từ các khu vực lớn đến các hộ gia đình, cơ sở sản xuất).
- Bể chứa nước: là nơi lưu trữ nước trước khi được phân phối đến người dùng. Bể chứa thường được đặt ở các khu vực cao để đảm bảo áp lực nước đủ lớn.
- Hệ thống bơm: được sử dụng để đẩy nước từ bể chứa đến các khu vực sử dụng nước.
- Van và đồng hồ đo: van được sử dụng để điều tiết lưu lượng nước trong hệ thống cấp nước, đồng hồ đo được sử dụng để đo lượng nước sử dụng.
- Hệ thống xử lý nước thải: sau khi sử dụng, nước được đưa đến hệ thống xử lý nước thải để loại bỏ các chất độc hại và trở thành nước thải an toàn cho môi trường.
- Nguồn nước mục tiêu: cung cấp nước cho toàn bộ hệ thống.
Thiết bị vật tư trong hệ thống cấp nước
Theo thống kê, mỗi hệ thống cấp nước được thiết kế khác nhau sẽ bao gồm nhiều thiết bị và vật tư khác nhau để đảm bảo việc cung cấp nước cho người dân và các đơn vị sản xuất. Dưới đây là một số thiết bị và vật tư phổ biến, được sử dụng phổ biến:
- Bơm nước: được sử dụng để bơm nước từ một nguồn nước lên đến bể chứa hoặc hệ thống đường ống.
- Bể chứa nước: được sử dụng để lưu trữ nước dành cho sử dụng trong hệ thống cấp nước.
- Hệ thống đường ống: hệ thống này bao gồm các ống, van và phụ kiện để đưa nước từ bể chứa đến các địa điểm sử dụng.
- Thiết bị đo lường: bao gồm các thiết bị đo lường như bộ đo áp suất, bộ đo lưu lượng và bộ đo mức nước.
- Hệ thống xử lý nước: Bao gồm các thiết bị như bộ lọc nước, máy lọc nước, bình lọc nước, bể xử lý nước để loại bỏ các tạp chất và vi khuẩn trong nước.
- Van điều khiển: được sử dụng để kiểm soát lưu lượng nước trong hệ thống cấp nước.
- Thiết bị an toàn: bao gồm các thiết bị như van an toàn, bình chữa cháy, bộ phận chống sét và thiết bị báo động để đảm bảo an toàn trong hệ thống cấp nước.
- Máy nén khí: được sử dụng để tạo áp suất cho hệ thống cấp nước.
- Thiết bị bơm áp lực: được sử dụng để tăng áp suất nước trong hệ thống cấp nước, đặc biệt là trong các tòa nhà cao tầng.
- Máy phát điện: được sử dụng trong trường hợp mất điện để đảm bảo hoạt động liên tục của hệ thống cấp nước.
Phân loại hệ thống cấp nước
Hệ thống cấp nước có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào các tiêu chí. Dưới đây là một số phân loại phổ biến:
Theo quy mô hệ thống
Có thể được phân loại thành hai loại chính là dùng cho công cộng và mục đích riêng.
- Hệ thống cấp nước công cộng: được xây dựng và vận hành bởi các cơ quan, đơn vị của chính quyền nhà nước và phục vụ cho nhu cầu sử dụng của toàn bộ cộng đồng.
- Hệ thống cấp nước riêng: được xây dựng và vận hành bởi các tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân hoặc các tổ chức cá nhân khác nhau để phục vụ nhu cầu sử dụng nước cho các công trình xây dựng hoặc các khu dân cư riêng lẻ.
Theo nguồn nước
Dựa theo nguồn nước sử dụng, có thể phân thành các loại như sau:
- Sông, hồ, giếng khoan.
- Các bể chứa nước.
Theo vị trí
- Dân cư: phục vụ nhu cầu sử dụng nước cho các hộ gia đình và các tòa nhà trong thành phố.
- Công nghiệp: phục vụ nhu cầu sử dụng nước trong các nhà máy sản xuất, khu công nghiệp, nhà máy điện, và các đơn vị sản xuất khác.
Theo phương thức vận hành
- Vận hành liên tục: có thể cung cấp nước liên tục cho người dân.
- Vận hành gián đoạn: chỉ hoạt động trong một khoảng thời gian ngắn và sau đó ngừng hoạt động để thực hiện các công tác bảo trì, sửa chữa hoặc cải tạo.
Theo hình thức vận hành
- Trọng lực: sử dụng sức nặng của nước để đẩy nước lên các tầng cao hơn.
- Bơm: sử dụng các bơm để đẩy nước lên các tầng cao hơn.
Theo phạm vi phục vụ
- Tỉnh: phục vụ cho toàn bộ các khu vực thuộc tỉnh.
- Thành phố: phục vụ cho toàn bộ các khu vực trong thành phố.
- Khu vực: phục vụ cho một khu vực cụ thể như khu dân cư, khu công nghiệp, khu du lịch.
Nguồn cung cấp nước cho hệ thống cấp nước
Tùy vào vị trí địa lý và yêu cầu sử dụng nước của từng khu vực sẽ có nhiều nguồn cung cấp nước cho hệ thống cấp nước khác nhau. Cụ thể dưới đây:
- Nguồn nước mặt: trong các thành phố lớn, nguồn nước mặt cung cấp chính thường là các hồ chứa nước. Nước từ các sông, suối hay mương cũng có thể được sử dụng. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng nước đạt tiêu chuẩn, cần thường xuyên kiểm tra và xử lý nước trước khi cung cấp.
- Nguồn nước ngầm: thường xuất hiện ở các vùng nông thôn, có thể được lấy từ các giếng khoan hoặc các giếng đào truyền thống. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của các hoạt động con người và môi trường, nước ngầm có thể bị ô nhiễm. Do đó, cần phải kiểm tra và xử lý nước ngầm trước khi sử dụng.
- Nước mưa: được thu thập từ các mái nhà, tòa nhà và các bề mặt khác để sử dụng trong hệ thống cấp nước. Nước mưa có thể được sử dụng cho mục đích tưới tiêu hoặc vệ sinh nhà cửa. Trước khi sử dụng, nước mưa cần được xử lý để loại bỏ các tạp chất, bụi bẩn và vi sinh vật.
- Nước biển: các thành phố ven biển có thể sử dụng nước biển để cung cấp cho hệ thống cấp nước sau khi xử lý loại bỏ muối. Tuy nhiên, cần lưu ý quá trình xử lý này sẽ cần nhiều chi phí và công nghệ cao.
- Nước tái sử dụng: chính là nguồn nước thải sau khi được lọc, khử trùng để loại bỏ các chất độc hại và vi khuẩn được đưa vào hệ thống cấp nước để sử dụng lại. Tuy nhiên, việc tái sử dụng cần phải được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo chất lượng nước đạt tiêu chuẩn và an toàn cho sức khỏe con người.
- Nguồn nước khác: gồm hệ thống lọc nước sông hay các hệ thống thu gom và lọc nước mưa.
Nhìn chung, hệ thống cấp nước có vai trò vô cùng quan trọng với đời sống con người, giúp bảo vệ môi trường và góp phần vào sự phát triển kinh tế, xã hội. Hy vọng những thông tin chúng tôi cung cấp trên đây về hệ thống cấp nước sẽ giúp bạn đọc hiểu thêm về hệ thống này.